İleride, çağdaş sanat üzerine “Hücum Yayınlar” adlı bir diziye dönüşme ihtimalini cebinde taşıyan bu ilk kitap, Maurizio Cattelan’ın çok tartışılan ve duvara yapıştırılmış bir muzdan ibaret olan Comedian (Komedyen) işi üzerine bir hücum denemesi. Hücum, çünkü her gün üzerimize devrilen gündemin devasa yavanlıktaki dalgalarına karşı direnç noktaları kurmak gerekiyor. Bu hücum denemeleri, her geçen gün daha çok savaş ve faşizm üreten popülizmin karşı konulmaz çekiciliğine karşı eli kolu bağlı oturup söylenmek yerine, “Her birimiz kendi alanımızdan nasıl cevap verebiliriz”in pratiği olarak ortaya çıktı. Gündeme müdahale etme, onu egemen söylemin finans-kapitale bağlayıcı ufkundan değil, bireyselleşmeyi ve böylece müşterekler yaratmayı olanaklı kılacak şekilde yeniden değerlendirme arzusu idi arkasında yatan itki.
Çalışma yüzeyimizi kuran sorumuz, çağdaş sanat yapıtının eyleme tarzı ve bu tarzın toplumda yarattığı infial idi. Kitapta yer alan her yazar bu soruya başka bir perspektiften baktı. Yazılar kendi meramlarını anlatacaklar, herhangi bir özetleme telaşına düşmeden bu önsözde sadece şu notları düşmek yerinde olacak: Süreyyya Evren her zamanki coşkusu ile projeyi ilk iki cümlesinde anladı ve birlikte düşünme moduna geçerek “çağdaş sanat stratejileri içinden muzun resmi”ne baktı. Rafet Arslan, sürrealist eylemin sıra neferi olarak, kentler arası yoğun koşturma temposu içinde enerjisinden bir damla kaybetmeden “Avangardın tarihinde Comedian hangi rolü oynar?” sorusunun peşine düştü. Murat Alat, sanat ve fuar düşüncesi üzerinde durarak onu “Spekülasyonlar evreninde çağdaş sanat yapıtı nasıl var olur?” sorusuna doğru geliştirdi. Onur Serdar, kendisiyle kavgayı hiç kesmeden “tasarım dünyası ve reklam sektörü egemenliğindeki sanat piyasası dinamiklerinin ortasında sanatçının nerede durduğu” sorusunu bütün ilişkileri içinde değerlendirdi. Ben, sanat tarihsel perspektiften Comedian’la konuşma ve mümkünse onunla oyuna girme heyecanına yenik düşerek iki konuyu birbirine örmeyi denedim ve “Arthur Danto’nun ‘sıradan olanın başkalaşımı’ ile Kantçı ‘yüce’ kavramsallaştırmaları çerçevesinde” kendimi hırpladım. Kitaba son anda ve büyük bir enerjiyle dahil olan, ailesiyle tatilini keserek yılın son günü yazı başına oturan Noit Banai ise “Her yönden kuşatılmış neoliberal sanat dünyasında performatifliğin olanaksız olanağı üzerine silah kuşandı”.
Kitaplar kitaplıklar için olmadan önce yaşam içindiler. Düşüncelerimizi organize etme, eylemlerimizi ortaklaştırma, yaşama müdahale etme araçlarıydı. Projeyi anlayarak iki-üç hafta gibi inanılmaz kısa bir zaman diliminde hücuma destek veren yazarlar, yazmanın ve kitabın bu vasfını bilenlerdi. Uzun ve yorucu iş saatlerinin dışında, sokaklarda ıslık çalarak yürümenin coşkusuyla üretilen yazı, unutulmaya yüz tutmuş bir devrimci pratiğin devamı olarak da okunabilir.
Son olarak, Livera Yayınları’nın Türkiye yayıncılık camiasında eşi bulunmaz bir kavrama ve reaksiyon verme yeteneği sergilediğini söyleyebiliriz. Böylesi “hayalperest” ve “zor” bir projeye tam destek verdi. İsim vererek anmak gerekir; Kerem Işık, Hüseyin Deniz Özcan, Hakan Tuncer, Merve Bahçekapılı, Berfin Bahçekapılı, Özlem Sipahioğlu ve Mehmet Can Çökük her biri kendi pozisyonlarından müthiş katkılar getirdiler yayın projesine. Bir Muz Bazen Sadece Bir Muzdur ve Tersi de Aynı Şekilde Geçerlidir, avangard lehine bir hücum denemesidir.
Bu yazı Şubat ayında Livera Kitap tarafından yayımlanan Bir Muz Bazen Sadece Bir Muzdur ve Tersi de Aynı Şekilde Geçerlidir kitabının önsözüdür.
