Danimarka’nın Aalborg kentindeki Kunsten Modern Sanat Müzesi, Jens Haaning’den iki eserini yeniden üretmesini istedi: biri 2011’de ürettiği, bir çerçeve içinde kron banknotlarını içeren Ortalama Danimarka Yıllık Geliri ve işin daha önceki bir versiyonu olan Ortalama Avusturya Yıllık Geliri.
Her iki iş de 24 Eylül’de açılan “Work It Out” adlı çalışma hayatıyla ilgili bir sergide gösterilmek üzere komiyon edilmişti. Haaning, önceki üretimleri için bankadan kredi almıştı. Müze direktörü Lasse Andersson, bu sefer müzenin kendisine sınırlı rezervlerinden gelen parayı ödünç verebileceğini söyledi ve sanatçıya yaklaşık 85 bin dolar ödedi. Ancak sergi açılmadan bir gün önce eserler müzeye teslim edildiğinde müze yetkilileri karşılarında “boş çerçeveler” buldu. Sanatçı “yeni bir iş yapmanın daha ilginç olacağını düşündüğünü” söyleyen bir e-posta gönderdi ve eserin adının Parayı Al ve Kaç (Take the Money and Run) olduğunu belirtti.
Müze direktörü Andersson, henüz polise gitmeyi düşünmediğini, müzenin Haaning ile yaptığı sözleşme uyarınca sanatçının 14 Ocak 2022’ye kadar parayı geri ödemesi gerektiğini belirtiyor ve ekliyor: “Biz zengin bir müze değiliz, bu para binanın bakımına ayrılan fondan alınarak ödünç verilmişti. Paranın geri geleceğini gerçekten umuyoruz.”
Sanatçı Haaning ise parayı kesinlikle iade etmeyeceğini söylüyor: “Benim kadar sefil çalışma koşullarına sahip diğer insanları da aynı şeyi yapmaya teşvik ediyorum. Eğer aynı boktan işte çalışıp para almıyorlarsa ve aslında işe gitmek için para vermeleri isteniyorsa, sandığı alın ve [koşun].”
Kunsten’in direktörü Lasse Andersson katıldığı bir radyo programında “Jens’in kendine göre aslında yeni bir iş ürettiğini söyleme hakkı elbette var, ki bu aslında yaptığımız sergiye dair de yorum yapmış oluyor. Ama aramızdaki anlaşma bu değildi” diyerek beklentilerinin sözleşmeleri gereğince sanatçının parayı iade etmesi olduğunu vurguluyor.
Müze şimdilik Haaning’in boş çerçevelerini, müzenin daha geniş işgücü piyasasında sanatçıların rolü hakkında devam eden sergisi “Work it Out”ta sanatçının işlerinin olması gerektiği yerde sergilemeye devam ediyor. Ancak serginin Ocak ayında bitmesiyle müze, sözleşmede belirtildiği gibi parasını geri isteyecek. Ancak Haaning’in açıklamaları gösteriyor ki parayı iade etmek gibi bir planı yok.
Kaynaklar: Artnet, The Art Newspaper.